Wat betekent de nieuwe Omgevingswet voor de autowasbranche?
Na meerdere keren te zijn uitgesteld, moet op 1 januari 2023 de nieuwe Omgevingswet in werking treden. Voor carwashes betekent dit onder meer dat de eisen voor de afvoer en opslag van afvalwater duidelijker omschreven worden. Naar verwachting gaat de overheid hierop ook nadrukkelijker handhaven. “Exploitanten zouden er goed aan doen om voorafgaand aan de bouw van een carwash, goed naar het waterbeheer te kijken.”
De Omgevingswet is een bundeling van verschillende wet- en regelgeving voor allerlei sectoren. Zo krijgt de wasbranche straks, naast de verplichte periodieke inspectie van vloeren en opslagputten, ook te maken met inspectie van de bedrijfsriolering. Tijdens zo’n inspectie, die eens in de zes jaar moet plaatsvinden, wordt gecontroleerd of er geen afvalwater kan doorlekken in de grond en zo in het grondwater terecht kan komen.
Putten afgekeurd
De verwachting is dat veel van de huidige putten en rioleringen, die in gebruik zijn bij autowasbedrijven, zo’n test niet doorstaan. “Bedrijfsrioleringen zijn vaak verouderd, verzakt of poreus geworden. En voor de opslag van afvalwater wordt vaak een regenwaterput gebruikt in plaats van een put voor chemiehoudend afvalwater”, zegt Jakob van Nimwegen van leverancier van zuiveringsinstallaties Wasserschmidt.
Zo’n regenwaterput heeft veel dunnere wanden en bodems, is gemaakt van ander beton en heeft andere bewapening. Bedrijven kiezen vaak voor zo’n regenwaterput vanwege de prijs. Ze kosten slechts een fractie van een afvalwaterput, maar zijn eigenlijk niet geschikt en gaan eerder lekken. “Beter is om putten te gebruiken die voldoen aan EM858-Norm. Die zijn gemaakt van gewapend beton met een wanddikte van circa vijftien centimeter”, Je nieuwe bedrijfsriolering laten inspecteren door een gecertificeerd bedrijf voor ingebruikname is ook een tip die Van Nimwegen wil meegeven. “Dan wat je zeker dat er een goede waterdichte bedrijfsriolering riolering en putten worden opgeleverd.”
Richtlijnen
Ook SIKB, de netwerkorganisatie waarbinnen overheid en bedrijfsleven samen praktijkgerichte kwaliteitsrichtlijnen maken voor bodem, water archeologie, bodembescherming en datastandaarden, verwacht dat veel bedrijfsrioleringen niet volledig lekvrij zijn. Uit inspectierapporten komt naar voren dat circa 2/3 van de rioleringen niet volledig vloeistofdicht zijn. Dat kan variëren van een klein lekje tot erger. De verwachting is dat bij wasplaatsen de situatie ongeveer hetzelfde is.
Op dit moment wordt er volgens Jordi Verkade van de SIKB niet actief gehandhaafd op lekkend leidingwerk in de grond. Onder meer omdat zowel carwash-exploitanten als de omgevingsdiensten niet helemaal op de hoogte zijn van de eisen. Dat komt volgens Verkade vooral door de manier waarop de wet nu beschrijft aan welke eisen de riolering moet voldoen. Met de komst van de Omgevingswet is die omschrijving minder vaag en zal er ook daadwerkelijk meer gecontroleerd gaan worden.
Bodemvervuiling
Een lekkende put, vloer of riolering kan zorgen voor bodemverontreiniging en vervuiling van het grondwater. De carwasheigenaar is in dat geval verantwoordelijk. Dat kan weer leiden tot een enorme schadepost wanneer de grond gesaneerd moet worden. Nog los van de boetes die kunnen worden opgelegd.
Of de Omgevingswet daadwerkelijk van kracht wordt op 1 januari is nog maar de vraag. De wet zelf is klaar, maar het wachten is nog op de Digitale Service Omgeving (DSO) het digitale loket waar ondernemers hun aanvragen kunnen indienen en andere zaken kunnen regelen. Het idee van de Omgevingswet is om een groot aantal bestaande wetten samen te voegen en achter de schermen te verdelen over de betreffende instanties. Daarvoor moeten de systemen van al die instanties aan elkaar gekoppeld worden, maar deze operatie is complexer en duurt langer dan gedacht.
Boycot
De verantwoordelijk minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) wil de huidige deadline graag aanhouden, zeker omdat de invoering van de Omgevingswet al meerdere keren werd opgeschoven. Maar brancheverenigingen als Bovag, MKB-Nederland en VNO-NCW gaven onlangs nog aan een werkende DSO als voorwaarde te stellen voor de invoering van de Omgevingswet. Bezwaar bij de Eerste Kamer is een van middelen die zij kunnen inzetten om de invoering te blokkeren.
Verkade en Van Nimwegen adviseren carwashondernemers om niet te wachten tot de Omgevingswet er daadwerkelijk is, maar er nu alvast op voor te sorteren. Zeker bij wasstraten die nog gebouwd moeten worden, Maar ook door bestaande installaties te laten inspecteren. Dat kan bijvoorbeeld tijdens het reinigen van de olie- en bezinkselafscheider. “Nieuwe rioleringssystemen moeten straks voor de ingebruikname worden geïnspecteerd en voor bestaande rioleringen geldt een overgangsperiode van drie jaar vanaf het ingaan van de Omgevingswet”, zegt Verkade. “Dat zou betekenen dat je uiterlijk in januari 2026 een gedocumenteerd waterdichte riolering moet hebben. De inspectie, het verhelpen van gebreken en opnieuw inspecteren neemt veel tijd in beslag, dus je kunt er beter op tijd aan beginnen. In het slechtste geval moet alles open en vervangen worden.”
Ballon
De inspectie van een rioleringssysteem begint met het volledig reinigen van de leidingen en afscheider. Daarna worden afvoeren afgesloten met een luchtballon en het systeem gevuld met water. Vervolgens komt er een waterkolom op te staan en wordt er gekeken of al het water in het systeem blijft. Voor de inspectie van vloeren gaat het vooral om een visuele inspectie. Zitten er scheuren in de vloeren, zijn alle kitnaden intact en is er voldoende afschot zodat waswater niet uit de wasruimte stroomt.
“Hoe de vloer er aan toe is, is snel visueel waar te nemen, maar wat er onder de grond gebeurt blijft vaak onbekend. Een periodieke inspectie met water brengt gebreken aan het licht”, aldus Verkade. Lekkages aan de riolering kunnen ontstaan door verzakkingen of boomwortels die ingroeien. Verder hangt veel af van de hoeveelheid zetting van de grond en die verschilt heel erg in Nederland. Het onderheien van een put kan bijvoorbeeld nodig zijn, want bij het verzakken van een wateropslagput kan de riolering afbreken. Van Nimwegen adviseert daarnaast PE te gebruiken voor de riolering in plaats van PVC. “Dat gaat langer mee en is flexibeler. Daardoor breekt het minder snel dan PVC.
Het (her)gebruik van drinkwater en lozen van afvalwater maakt ook onderdeel uit van de Omgevingswet, maar in vergelijking met de ons omringende landen zijn de eisen rondom waterbeheer daar veel strenger. Zo zijn wasbedrijven in Duitsland verplicht om vooraf een plan in te dienen bij gemeente hoe ze opslag en afvoer van hun afvalwater gaan aanpakken. Er zijn strenge normen en het onttrekken van grondwater is aan beperkingen onderhevig. Ook in België geldt zo’n beperking. Daar moeten wasbedrijven verplicht 80 procent van het waswater recyclen.
Olieafscheider heeft geen nut
Nederland kent zulke verplichtingen niet en de overheid laat vooralsnog de verantwoordelijkheid over aan de ondernemer. Wasbedrijven moeten wel een olieafscheider hebben, maar in de praktijk is er weinig olie terug te vinden in waswater vanwege de reinigingsmiddelen die er al inzitten. Deze veranderen de samenstelling van de olie waardoor niet alles in de afscheider blijft hangen, maar zo het riool inspoelt.
Voor het lozen van afvalwater geldt in Nederland een meldingsplicht tot tien kuub water per uur, daarboven moeten bedrijven een vergunning aanvragen. De hoeveelheid leidingwater die verbruikt wordt, geeft hiervoor een indicatie. Om te ontkomen aan die vergunning, maken veel grote wasbedrijven gebruik van grondwater. Want aan tien kuub per uur zit je zo met een wastunnel. Voor het onttrekken van grondwater is een watermeter nodig net als waterleidingbedrijven die plaatsen voor leidingwater. In de praktijk ontbreekt zo’n watermeter voor het grondwater vaak.
Met weinig kosten, beperkingen en handhaving voor afvalwater en goedkoop leidingwater, worden wasbedrijven in Nederland niet erg gestimuleerd om afvalwater te recyclen. Bedrijven zijn minder snel geneigd om te investeren in een dure reinigingsinstallatie. Er zijn heel wat wassingen voor nodig om zo’n installatie terug te verdienen. Er zit volgens Van Nimwegen veel verschil tussen het zuiveren of recyclen van water. “Bij recyclen gaat het vaak om het rondpompen van afvalwater. Dit water is wel geschikt voor het wassen van de onderkant en de velgen, maar niet schoon genoeg voor de borstelwas. Je recyclet zo circa 30 tot 40 procent van je water, maar 80 tot 90 procent hergebruik is mogelijk met een echte zuiveringsinstallatie.”
Over de oplossingen die hiervoor voor handen zijn later meer op CarwashPro.
Lees ook:
