In de tankstation- en carwashbranche krijgen medewerkers regelmatig met gewapende overvallen en agressief gedrag te maken. Deze situaties kunnen heel traumatisch zijn voor de slachtoffers. Nazorg is dan ook zeer belangrijk om te voorkomen dat een ingrijpende gebeurtenis ontaardt in een posttraumatische-stressstoornis (PTSS). D.O.E.N. helpt bij traumaopvang, zorgt voor begeleiding, biedt nazorg en geeft trainingen aan leidinggevende. CEO Marco Rikken legt uit wat de organisatie kan betekenen voor de automotive branche.

De afkorting D.O.E.N. staat voor Directe Opvang En Nazorg. Wat houdt dat in?

“We zijn er voor de slachtoffers en helpen hen om zo snel mogelijk weer de draad op te pakken na een traumatische ervaring. Onder een traumatische ervaring verstaan wij onder andere een (bedrijfs)ongeval, een gewapende overval, agressie, geweld, reanimatie, suïcide, maar ook terroristische acties. Onze medewerkers kunnen binnen twee uur ter plaatse zijn na het melden van een calamiteit. Wij bieden naast de directe opvang en nazorg aan slachtoffers, ook workshops en trainingen aan. De snelheid waarmee we werken valt daarbij op.”

In feite is D.O.E.N. dus een snellere en meer efficiente versie van Slachtofferhulp?

“Kort door de bocht gezegd wel ja. Wij zijn echter een commercieel bedrijf en richten ons vooral op de werkgevers en hun medewerkers. Slachtofferhulp is gericht op particulieren en wordt vergoed door de overheid. We zijn geen concurrenten en werken soms ook samen. Zo zorgden wij voor ondersteuning van de circa dertig winkeliers na de schietpartij in 2011 in Alpen aan de Rijn. Slachtofferhulp ving het winkelend publiek op. In 2014 vond het drama met de monstertruck plaats in Haaksbergen en daar stonden wij de gemeente bij.”

Voor welke sectoren zijn jullie werkzaam?

“We bieden onze diensten aan voor elke branche. Zo werken we bijvoorbeeld ook voor goederenvervoerder DB Cargo. We vangen machinisten op die een aanrijding of met een springer te maken hebben gehad. Het is zeer traumatisch om te zien als iemand snel het spoor oploopt in de wetenschap dat jij niet op tijd kunt stoppen. In de carwash- en tankstationbranche zijn we echter nog een relatief onbekende club. ”

Wat is eigenlijk het grote voordeel van snel reageren?

“Door snel te reageren, kun je een hoop narigheid voorkomen. Als mensen bijvoorbeeld getuige of slachtoffer zijn geweest van een overval, kun je door snel te schakelen onrust wegnemen. Als een hulpverlener je voorbereidt op wat komen gaat, kun je daarop anticiperen. Na een traumatische ervaring zijn slapeloze nacht(en) en in angstzweet wakker worden niet ongebruikelijk. Als slachtoffers dat weten en gehoord worden, is de klap minder hard als zij dat diezelfde nacht ervaren. Vergeten doe je het nooit, maar je kunt wel leren hoe je zonder al te veel emoties op een gebeurtenis kunt terugkijken. Hoe sneller je hulp aanbiedt, des te sneller de verwerking en het herstel kunnen plaatsvinden.”

Hoe profiteren ondernemers van de hulpverlening van D.O.E.N.?

“Voor werkgevers scheelt snelle hulpverlening veel geld. Jammer dat we weer over geld praten, maar dat is absoluut zo. Als een slachtoffer niet snel geholpen wordt, vergroot dat de kans op psychische schade en kunnen klachten ook chronisch worden. Denk dan bijvoorbeeld aan PTSS. Dan ben je de medewerker voor een lange tijd kwijt in het verzuim en dat willen wij voorkomen. Zowel de werkgever als de werknemer is bij snelle hulp gebaat. Een medewerker in de ziektewet kost een ondernemer circa 250 euro per dag. En dan heb ik het nog alleen maar over de medewerker die eruit ligt. Het werk moet ook overgenomen worden en dat vraagt ook om investeringen. Goede hulp is niet in geld uit te drukken.”

Werken jullie volgens een bepaald stramien?

“Nee. Elk mens reageert anders in stress-situaties en dat kun je niet in een formule vastzetten. Iedereen verwerkt op zijn eigen manier. Ook je verleden speelt een grote rol. Een tiener of iemand van een jaar of dertig zullen beide heel anders tegenover een kassagreep staan. Als je vroeger bijvoorbeeld gepest of mishandeld werd, kunnen die emoties en gebeurtenissen van toen weer opgerakeld worden als er een traumatisch voorval heeft plaatsgevonden. Een incident kan een trigger zijn om oude wonden weer te herbeleven. Om dat te kunnen verwerken, heb je hulp nodig en praten we over nazorg. Het is maatwerk, omdat je het over mensen hebt. Er is geen standaard voor verwerking. De ene persoon heeft zes sessies nodig, terwijl een ander gebaat is bij meer of juist minder hulp. Het is echt persoonsafhankelijk.”

Wat doen jullie naast het opvangen van slachtoffers nog meer?

“Ondersteuning bieden gaat veel verder dan alleen een gewapende overval. Een greep uit de kassa, een agressieve klant of reanimatie kunnen ook uiterst traumatisch zijn en een grote impact hebben op personeel. Daarnaast kunnen we ook hulp en ondersteuning bieden bij arbeidsconflicten die ontstaan zijn na een traumatische gebeurtenis. Als een medewerker bijvoorbeeld verstijft tijdens een noodsituatie en een ander het reanimeren moet overnemen, kan het slachtoffer wrok koesteren tegenover de persoon die verstijfde. Dat zijn hele normale en menselijke reacties. Deze reacties kunnen er echter wel voor zorgen dat de werkrelatie tussen die personen wordt verslechterd. Deze conflicten moet je oplossen.”